گزارش نشست علمی «نقشها و مسئولیتهای ذینفعان در زیستبوم دانشگاه آینده»
نشست علمی با عنوان «نقشها و مسئولیتهای ذینفعان در زیستبوم دانشگاه آینده»؛ از سری پیشنشستهای کنفرانس دانشگاه آینده در گذر تحول دیجیتال، در تاریخ سهشنبه ۱۳ آذر ۱۴۰۳ برگزار شد. این نشست با هدف بررسی چالشها و تحولات دانشگاهها در دوران دیجیتال و نقش ذینفعان مختلف در این تحولات، با حضور آقایان دکتر مهرمحمدی و دکتر لشکر بلوکی بهعنوان سخنرانان اصلی، برگزار گردید.
بخش اول: سخنرانی دکتر مهرمحمدی
آقای دکتر مهرمحمدی در ابتدای نشست به اهمیت فضیلتهای فکری و معرفتی در اکوسیستم دانشگاهی اشاره کرد و جایگاه آنها را در بستر دانشگاه مورد بررسی قرار داد. وی تأکید داشت: رسالت اصلی نهاد دانشگاه این است که فضیلتها را در جامعه دانشگاهی اقامه کند تا از این طریق به جایگاه فناورانه و علمی دست یابد. دکتر مهرمحمدی افزود: اگر در ساختارهای منشی و اخلاقی دچار مشکل شویم، خروجیهای علمی و فناوری نیز مطلوب نخواهند بود.
دکتر مهرمحمدی در پاسخ به پرسشی در مورد «چگونگی وضعیت دانشگاهها»، تصریح نمود: هرچند دانشگاهها باید در پاسخ به مسائل و مشکلات اجتماعی از خود کارکرد نشان دهند؛ با این حال مسئولیت اجتماعی دانشگاهها در نقشآفرینی فرهنگی حائز اهمیت است.
وی در ادامه در مورد تبیین تحولات دیجیتال با آینده دانشگاهها گفت: اگر این تحولات فناوری در جهت احیای کارکردهای تمدنی و اجتماعی دانشگاهها باشند، باید با آغوش باز از آنها استقبال کرد. دکتر مهرمحمدی مهمترین ذینفعان دانشگاه را دانشجویان دانسته و بر این باور بود با کمک فناوریهای جدید، دانشجویان میتوانند تجربهای لذتبخشتر از زیست دانشگاهی داشته باشند. این استاد برجسته دانشگاه همچنین اشاره کرد تحولات دیجیتال باعث توسعه محیطهای یادگیری شده که دیگر محدود به کلاس درس نمیشود.
بخش دوم: سخنرانی دکتر لشکر بلوکی
در بخش دوم نشست، آقای دکتر لشکر بلوکی به چالش مفهوم دانشگاه پرداخته و با بیان اینکه «ما به علم و دانش نیاز داریم، اما لزوماً به دانشگاه نیازی نداریم»، طرح پرسشهای جدیدی در مورد ساختار و آینده دانشگاهها طرح کرد. وی بر این باور بود شاید بتوان علم و دانش را از طریق دیگر روشها به شیوهای مؤثرتر، آسانتر و کاربردیتر بهدستآورد و در همین راستا، پیشبینی نمود در آینده احتمالاً مقطع کارشناسی حذف خواهد شد.
دکتر لشکر بلوکی همچنین به تحلیل تصویری که از دانشگاه در ذهن جامعه وجود دارد، اشاره کرده و اظهار داشت: معمولاً دانشگاه بهعنوان فضایی خاص و در زمان خاص در ذهن ما نقش میبندد که همه افراد در آن جمع میشوند و کلاسهای درس برگزار میشود که این برداشت از دانشگاه در آینده از بین خواهد رفت و شکل جدیدی از آموزش در جامعه شکل خواهد گرفت.
او همچنین به رشد پلتفرمهای آموزش آنلاین اشاره داشته و آنها را بهعنوان دانشگاههای مجزا» در نظر گرفت. دکتر لشکر بلوکی بیان کرد: در آینده، دانشگاهِ بدون مرز شکل خواهد گرفت و افراد میتوانند از هر نقطهای در دنیا به منابع آموزشی دسترسی پیدا کنند.
فرجام
نشست علمی مذکور به بررسی مهمترین تحولات و چالشهای پیش روی دانشگاهها در دوران تحول دیجیتال پرداخت و بهوضوح نشان داد دانشگاهها باید در مواجهه با این تحولات، مسئولیتهای جدیدی را پذیرفته و بهسمت مدلهای جدید آموزش و یادگیری حرکت کنند. همچنین، تغییرات در ساختار دانشگاهها و نقشهای ذینفعان مختلف نظیر دانشجویان، اساتید و پلتفرمهای آموزشی آنلاین، از جمله مسائلی بود که در این نشست بهطور جامع مورد بحث و بررسی قرار گرفت.